ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΖΑΓΚΛΙΒΕΡΙ ΓΙΑ ΤΑ 100 ΧΡΟΝΙΑ 27-4-2014

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΖΑΓΚΛΙΒΕΡΙ ΓΙΑ ΤΑ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΡΙΖΩΜΟ ΤΩΝ ΠΡΟΓΟΝΩΝ ΜΑΣ ΣΤΗΝ ΚΩΜΟΠΟΛΗ ΖΑΓΚΛΙΒΕΡΙΟΥ.

         Σεβαστοί Πατέρες, Κύριε Υπουργέ, κ.κ. Βουλευτές, κ. Δήμαρχε, Αξιότιμοι Κύριοι/ρίες Προσκεκλημένοι μας,  Ευσεβές Εκκλησίασμα,  Συντοπίτες και Συντοπίτισσες,

         Πριν από 100 χρόνια, τον Απρίλιο του 1914, 60 οικογένειες Αρβανιτών δίγλωσσων (Ελληνόφωνων και Αρβανιτόφωνων συγχρόνως), Χριστιανών στο θρήσκευμα και με έντονη Ελληνική εθνική συνείδηση, έχοντας μαζί τους και τα παιδιά τους (βρεφικής και εφηβικής ηλικίας), κατέφθασαν στο Ζαγκλιβέρι, στην όμορφη Κωμόπολη που από τον Νοέμβριο του 1912 ανήκε στο Ελληνικό  κράτος.

            Ήταν ένα τμήμα από τις 420 οικογένειες που είχαν εξαναγκασθεί να εγκαταλείψουν τη γενέτειρά τους, τη Μανδρίτσα, μια ακμάζουσα Κωμόπολη αμιγώς Ελλήνων Αρβανιτών κατοίκων στην Ανατολική Ροδόπη της Θράκης, δυτικά του Διδυμότειχου, που μέχρι το 1913 τελούσε υπό Οθωμανική Διοίκηση. Τον Ιούλιο του 1913, με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου, η Μανδρίτσα παραχωρήθηκε δυστ6υχώς στο Βουλγαρικό κράτος.

            Για την όλη ιστορία της Μανδρίτσας, τις συνθήκες του βίαιου εκπατρισμού τον Οκτώβριο του 1913 και την επί 6μηνο διαβίωσή τους στην υπό οθωμανική διοίκηση περιοχή του Διδυμότειχου, θα σας ενημερώσει διεξοδικά - αμέσως μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας - στην παρακείμενη Αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου του Αγίου Γεωργίου, ο εκπαιδευτικός, πρώην Κοινοτάρχης Ζαγκλιβερίου και Γραμματέας του Συλλόγου Μανδριτσιωτών Ζαγκλιβερίου, κ. Νικόλαος Κοπαρανίδης. Θα προβληθούν και Video, τόσο για την Ιστορία της Μανδρίτσας, όσο και για τις Εκδηλώσεις Μνήμης που πραγματοποίησε ο Σύλλογός μας στη Μανδρίτσα και στο Διδυμότειχο τον Οκτώβριο του 2013, με τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τον ξεριζωμό των Προγόνων μας.

            Σεβαστοί Πατέρες, Αξιότιμοι Κύριοι Προσκεκλημένοι μας, Ευσεβές Εκκλησίασμα, ως Πρόεδρος του Συλλόγου σας ευχαριστούμε πολύ για την τιμή που μας κάνατε να είσθε σήμερα κοντά μας και θα παρακαλούσα να μου επιτρέψετε να προσπαθήσω, (ζητώντας την προσοχή σας για λίγα λεπτά), να αναλύσω το νόημα και τη σκοπιμότητα των Εκδηλώσεων που πραγματοποιούμε στο Ζαγκλιβέρι, για την επέτειο των 100 χρόνων της Εγκατάστασης και του ριζωμού των Προγόνων μας στην όμορφη Κωμόπολή μας. Χθες στα Κοιμητήρια τελέσθηκε Τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των Προγόνων μας και όλων των απογόνων Μελών των οικογενειών τους που ενταφιάστηκαν στα Κοιμητήρια της Κωμόπολης. Σήμερα εδώ, στον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου, βρισκόμαστε για να δοξάσουμε τον Θεό εμείς, τα Μέλη του Συλλόγου, για τη βοήθεια που πρόσφερε στους ευσεβείς Χριστιανούς Προγόνους μας να αντέξουν τη βάσανο του ξεριζωμού από τη γενέτειρα γη τους, καθώς και την ταλαιπωρία της προσφυγιάς. Επιπρόσθετα, επιτρέψτε μας να αποδώσουμε στη βοήθεια του Θεού και την έμπνευση των Προγόνων μας να επιλέξουν το Ζαγκλιβέρι ως τόπο μόνιμης εγκατάστασής τους, προσφέροντας έτσι σε μας τους απογόνους τους τη γλυκιά και όμορφη πατρίδα μας,. Πανηγυρίζουμε  σήμερα τη συμπλήρωση 100 χρόνων, από τότε που στο φιλόξενο Ζαγκλιβέρι οι Πρόγονοί μας ρίζωσαν, έζησαν αρμονικά με τους γηγενείς κατοίκους, καθώς και με τους άλλους πρόσφυγες που ήρθαν περίπου 10 χρόνια αργότερα, το 1923 και μετά, από την Μικρά Ασία και τη Θράκη,  και αργότερα με τους Σαρακατσάνους. Εξ άλλου, στην Κωμόπολή μας, χωρίς προκαταλήψεις, έγιναν πολύ γρήγορα μεικτοί Γάμοι μεταξύ των διαφόρων ομάδων του πληθυσμού του Ζαγκλιβερίου.

            Οι πρόγονοί μας, ως ευσεβείς Χριστιανοί, αναπλήρωσαν την απώλεια του Αγίου Δημητρίου, πολιούχου της Μανδρίτσας, με τον Άγιο Γεώργιο του Ζαγκλιβερίου, στον τότε νεόδμητο Ναό (1910). Πρόσφεραν στον Ναό αρκετά αφιερώματα (τη μεγάλη εικόνα της Οδηγήτριας Παναγίας στο δεξιό προσκυνητάρι, την εικόνα του Παντοκράτορα,  τρεις εικόνες του Τέμπλου: την Παντάνασσα Παναγία, τους Αγίους Ανάργυρους και  τον Άγιο Γαβριήλ, καθώς και την εικόνα του Μυστικού Δείπνου. Επίσης, πάρα πολλά στασίδια). Ακόμη, ο αείμνηστος Χρυσοχοϊδης Χρήστος διακόνησε επί πολλά χρόνια τον Ναό από τη θέση του Εκκλησιαστικού Επιτρόπου και η οικογένειά του ανακατασκεύασε το εξωκκλήσι της Παναγίας, το 1966.

            Οι Μανδριτσιώτες Πρόσφυγες, εφοδιασμένοι με υψηλής για εκείνη την εποχή Ελληνική (παρά το δίγλωσσό τους) Παιδεία που τους πρόσφερε η πασίγνωστη Αστική Σχολή της Μανδρίτσας, με την ξεχωριστή εργατικότητά τους, την ιδιαίτερη ικανότητα και γνώσεις σε πλείστα επαγγέλματα της εποχής, συνετέλεσαν τα μέγιστα στην οικονομική ανάπτυξη του Ζαγκλιβερίου. Υπενθυμίζουμε την ιδιαίτερη συμβολή τους στη διάδοση της εκτροφής του μεταξοσκώληκα και την παραγωγή κουκουλιού και μεταξιού.

            Σεβαστοί Πατέρες, Αξιότιμοι  Προσκεκλημένοι μας, Ευσεβές Εκκλησίασμα,  η δημιουργία του Συλλόγου μας, που έγινε με καθυστέρηση για την οποία απολογούμαστε στη Μνήμη των Προγόνων μας, δεν έγινε για καμία ευτελή επιδίωξη προβολής των Μελών μας. Ιδρύσαμε τον Σύλλογο, γιατί φρονούμε ότι οι νεώτερες γενεές πρέπει να γίνονται κοινωνοί της Ιστορίας των Προγόνων τους και να διδάσκονται από τον αγώνα τους για επιβίωση και την προσπάθειά τους να εξασφαλίσουν καλύτερο μέλλον στα παιδιά και εγγόνια τους. Είχαμε την τύχη ένας Μανδριτσιώτης πρόσφυγας, ο αείμνηστος Μαϊκίδης Απόστολος, να καταγράψει τις παιδικές του αναμνήσεις, συγγράφοντας ένα Βιβλίο με τίτλο: «Η Μανδρίτσα, η Κωμόπολη που έσβησε». Στο πόνημά του αναζήτησε μέσω ιστορικών πηγών την ίδρυση της Μανδρίτσας, την καταγωγή των κατοίκων της και περιέγραψε με γλαφυρό τρόπο τα ήθη και έθιμα της Μανδρίτσας.

            Έχοντας διαβάσει το βιβλίο επισκεφθήκαμε, για πρώτη φορά μαζικά το 2008, τη γενέτειρα γη των Προγόνων μας. Αντικρίζοντας τη Μανδρίτσα συγκλονιστήκαμε. Αυτά που  περιέγραφε ο Μαϊκίδης και όσα είχαμε ακούσει από τους Προγόνους μας, ήταν πέρα για πέρα αληθινά. Προσκυνήσαμε τον Άγιο Δημήτριο, στον Ναό του οποίου υπάρχουν εικόνες του 1836 και 1846. Πριν από τον Νάρθηκα, στο προαύλιο του Ναού, υπάρχουν επιτύμβιες πλάκες με επιγραφές στα Ελληνικά. Σταθήκαμε έκθαμβοι μπροστά στο επιβλητικό κτήριο της πρώην Αστικής Σχολής του 1882, είδαμε το πρώην Παρθεναγωγείο και Νηπιαγωγείο. Θαυμάσαμε το κτήριο της πρώην Κλινικής του αείμνηστου Ιατρού Πεϊκίδη Αθανασίου του 1898. Ακόμη, θαυμάσαμε τα πολλά τριώροφα και διώροφα κουκουλόσπιτα που στέκουν όρθια για περισσότερα από 120 χρόνια, χωρίς οι έποικοι Βούλγαροι να έχουν προσθέσει τίποτε. Κλάψαμε για τη σημερινή κατάντια της τότε ξεχωριστής – ακμαίας Κωμόπολης των Προγόνων μας.  Γυρίζοντας στην Ελλάδα ιδρύσαμε τον Σύλλογό μας, με σκοπό την ανάδειξη της ξεχωριστής πολιτιστικής κληρονομιάς της αλησμόνητης Μανδρίτσας, για να την γνωρίσουν και οι νεώτερες γενιές. Τα Ιδρυτικά Μέλη ήταν 38, με ηλικία πάνω από 50 έτη. Σήμερα τα Μέλη έχουν φθάσει τα 180, με ηλικία από 25 έως και 90 έτη. Πραγματοποιήσαμε άλλες 3 μαζικές προσκυνηματικές επισκέψεις. Η οικονομική κρίση που κτύπησε τη χώρα μας δεν μας επέτρεψε να αποκτήσουμε την ιδιοκτησία της πρώην Αστικής Σχολής της Μανδρίτσας. Ελπίζουμε να το πετύχουν σύντομα τα Μέλη του επόμενου Διοικητικού Συμβουλίου που θα μας διαδεχθούν. Εμείς παρακαλούμε τον Θεό να μας αξιώσει να ζήσουμε την πραγματοποίηση του ανωτέρω στόχου.

            Εκλεκτοί επίσημοι προσκεκλημένοι μας, αγαπητοί συντοπίτισσες και συντοπίτες, ζητώ συγγνώμη για την τυχόν μακρηγορία μου.  Πριν σας καλέσω να τιμήσετε με την παρουσία σας την Δεξίωσή μας και τις Εκδηλώσεις μας,  στην Αίθουσα του παρακείμενου Πνευματικού Κέντρου και στην Πλατεία, ας μου επιτραπεί να αναφερθώ ιδιαίτερα στο πρόσωπο του κ. Υπουργού Μακεδονίας-Θράκης, του άξιου τέκνου του Ζαγκλιβερίου, που τιμά με την παρουσία του και τη σημερινή μας Εκδήλωση, καίτοι γνωρίζω ότι θα προσκρούσω στη γνωστή ταπεινοφροσύνη του.

            Κύριε Υπουργέ, Αγαπητέ μας Θόδωρε, εκλεκτό Ιδρυτικό Μέλος του Συλλόγου μας, σε ευχαριστούμε θερμά. Από την ίδρυση του Συλλόγου, και ως Βουλευτής και ως Υπουργός, συμπαραστάθηκες έμπρακτα και δεν έλειψες από καμία Εκδήλωσή μας, στη Μανδρίτσα, στο Ζαγκλιβέρι, στο Διδυμότειχο, στη Θεσσαλονίκη. Σ΄ ευχαριστούμε. Είμαστε πολύ υπερήφανοι για σένα, κ. Υπουργέ, ως Ζαγκλιβερινοί Μανδριτσιώτες.   

             Τελειώνοντας, Σεβαστοί Πατέρες, Εκλεκτοί επίσημοι Προσκεκλημένοι μας,  Αξιότιμοι Κυρίες και Κύριοι, σας ευχαριστούμε πολύ για την παρουσία σας. Χριστός Ανέστη. Χρόνια σας πολλά.

Ευχαριστούμε για την προσοχή σας.

Εκ μέρους του Δ.Σ. του Συλλόγου,

ο Πρόεδρος :ΣΥΜΕΩΝΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

( 27 – 4 – 2014).