ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗ ΜΑΝΔΡΙΤΣΑ (12-10-2013).

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗ ΜΑΝΔΡΙΤΣΑ  (12-10-2013).

             Σεβαστοί Πατέρες, Αξιότιμε κ. Υπουργέ Μακεδονίας – Θράκης,  κ. Βουλευτά Έβρου, κ. Δήμαρχε Μανδρίτσας, κα. Δήμαρχε ΙβαΊλοβγκραντ, κ. Δήμαρχε Διδυμοτείχου, κ. Πρόεδρε του Συλλόγου Μανδριτσιωτών Βουλγαρίας, κ. Πρόεδρε του Συλλόγου Μανδριτσιωτών Μανδρών - Κιλκίς, κ. Πρόεδρε του Συλλόγου Μανδριτσιωτών  Θέρμης – Θεσσαλονίκης, Συμπατριώτες/ισσες Μανδριτσιώτες/ισσες (Βούλγαροι και Έλληνες πολίτες), ευσεβές Εκκλησίασμα.

Η παγκόσμια ιστορία περιγράφει ότι στα Έθνη και στους λαούς, που έζησαν σε γειτονικές περιοχές, υπήρξαν χρονικοί περίοδοι ειρηνικής και φιλικής συμβίωσης. Σε πολλές, όμως, περιόδους υπήρξαν εχθρικές (έως και βίαιες), σχέσεις. Από τον κανόνα αυτόν δεν ξέφυγαν και οι λαοί της Ελλάδος και Βουλγαρίας.

            Οι δυο λαοί έζησαν περισσότερο από 4 αιώνες κάτω από Οθωμανική Κατοχή. Κατά την περίοδο αυτήν ανέπτυξαν αξιοθαύμαστους πολιτισμούς, παρά την καταπίεση των Οθωμανών κατακτητών.

            Μετά την Γαλλική Επανάσταση οι Χριστιανικοί  λαοί και τα Έθνη των Βαλκανίων αγωνίσθηκαν σκληρά εναντίον των Ισλαμιστών κατακτητών, για να αποκτήσουν τη Θρησκευτική Ελευθερία και την Ανεξαρτησία τους. Στα πλαίσια των αγώνων αυτών οι χριστιανικοί λαοί σύναψαν συμμαχίες κατά των Οθωμανών κατακτητών.  Υπήρξαν, όμως, και συγκρούσεις μεταξύ των συμμάχων, στην προσπάθειά τους να πετύχει ο καθένας περισσότερα κέρδη για το λαό του.

            Μέσα στον ανταγωνισμό και τη διαμάχη, το 85% περίπου των Ελλήνων δίγλωσσων (αρβανιτόφωνων και ελληνόφωνων συγχρόνως) κατοίκων της Μανδρίτσας, το Σάββατο στις 13 Οκτωβρίου 1913 υπέστησαν το Μαρτύριο και τη βάσανο του εκπατρισμού.  Μετά από προσφυγιά 6 μηνών στην υπό Οθωμανική κατοχή περιοχή του Διδυμοτείχου,  επέζησαν  (χάρις στην φιλοξενία των κατοίκων των χωριών της περιοχής και τη μέριμνα του αείμνηστου Μητροπολίτου Διδυμοτείχου Φιλαρέτου Βαφείδη),  οι 480 οικογένειες των εκπατρισθέντων εγκαταστάθηκαν, τον Απρίλιο του 1914, σε χωριά της από το 1912 ελεύθερης Ελληνικής Μακεδονίας, ενώ μερικές παρέμειναν σε χωριά του Έβρου. Απόγονοι των οικογενειών αυτών είτε μέσω των Πολιτιστικών Συλλόγων τους (Μανδρών – Κιλκίς και Θέρμης – Θεσσαλονίκης), είτε ως μεμονωμένα άτομα (Θρακιώτες) παρίστανται στη σημερινή Εκδήλωση Μνήμης.

            Εξήντα (60) από τις προαναφερθείσες οικογένειες εγκαταστάθηκαν, τον Απρίλιο του 1914, στο Ζαγκλιβέρι του Νομού Θεσσαλονίκης, γενέτειρα Κωμόπολη των Μελών του «Συλλόγου Μανδριτσιωτών Zαγκλιβερίου», τα οποία έχω την τιμή να εκπροσωπώ ως Πρόεδρος του Δ. Σ. Στο Ζαγκλιβέρι έζησαν αρμονικά με τους εκεί Γηγενείς κατοίκους, καθώς και με τους νέους Έλληνες Πρόσφυγες,  που πήγαν εκεί το 1923 από τη Μ. Ασία. Ρίζωσαν στην Κωμόπολη, προόδευσαν (οικονομικά και πνευματικά), πάντρεψαν τα παιδιά τους με Μανδριτσιώτες, με  Γηγενείς Ζαγκλιβερινούς και Μικρασιάτες Πρόσφυγες, (γαμπρούς και νύφες), απέκτησαν παιδιά και εγγόνια. Δεν έσβησε, όμως, ποτέ από την ψυχή τους η νοσταλγία για τη Γενέτειρα Πατρίδα τους, τη Μανδρίτσα.

            Τις γλυκές αναμνήσεις, τα βιώματα, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό  και την οικονομική ανάπτυξη της Μανδρίτσας τα μετέδωσαν στα παιδιά  και τα εγγόνια τους. Έτσι, εμείς οι Ζαγκλιβερινοί Μανδριτσιώτες, (απόγονοι δεύτερης, τρίτης και τέταρτης γενιάς), φέροντες με υπερηφάνεια το όποιο ποσοστό Μανδριτσιώτικων γονιδίων, επισκεφθήκαμε τη Μανδρίτσα το 2008 μαζικά (ύστερα από πολλή καθυστέρηση, για την οποία νιώθουμε την ανάγκη να απολογηθούμε στις ψυχές των Προγόνων μας.  Με συγκίνηση και ευλάβεια προσκυνήσαμε την εικόνα του Μεγαλομάρτυρα Αγίου Δημητρίου, επισκεφθήκαμε το Κοιμητήριο της Αγίας Κυριακής, σταθήκαμε με θαυμασμό μπροστά στο κτήριο της Αστικής Σχολής  [που κτίστηκε το 1881 και παρείχε υψηλού επιπέδου Ελληνική Παιδεία και Εκπαίδευση  (ιδού και ένα φωτοαντίγραφο Ενδεικτικού της Αστικής Σχολής ενός μαθητού, όπου φαίνονται τα τότε -1912- διδασκόμενα Μαθήματα)], θαυμάσαμε το κτήριο της πρώην Κλινικής (που λειτούργησε από το 1898 υπό τη Διεύθυνση του αείμνηστου Ιατρού Αθανασίου ΠεΪκίδη, πτυχιούχου της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και ειδικευμένου στη Γυναικολογία στο Πανεπιστήμιο των Παρισίων), αγκαλιαστήκαμε και φιληθήκαμε με Μανδριτσιώτες Συμπατριώτες μας, αναζητήσαμε με τη βοήθειά τους τα σπίτια των Προγόνων μας.

            Όσα οι πιο ηλικιωμένοι από μας ακούσαμε από τους παππούδες και γιαγιάδες μας, όσα διαβάσαμε στο περιγραφικότατο βιβλίο του αείμνηστου Απόστολου ΜαΪκίδη, κατοίκου εν ζωή των Μανδρών – Κιλκίς και της Θεσσαλονίκης, έσμιξαν με τα συναισθήματα που νιώσαμε κατά την παραμονή μας, κλάψαμε κατά την αποχώρησή μας και πήραμε την απόφαση, έστω και καθυστερημένα, να ιδρύσουμε Σωματείο, με βασικό σκοπό την ανάδειξη της Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Μανδρίτσας. 

            Κατά την τρίτη επίσκεψή μας στη Μανδρίτσα το 2010 νιώσαμε μια ευχάριστη έκπληξη. Οι ανά τη Βουλγαρία Μανδριτσιώτες είχαν ιδρύσει Σύλλογο για την αναγέννηση και ανάπτυξη  της Μανδρίτσας. Με την ευκαιρία του πατροπαράδοτου Πανηγυριού ο Σύλλογος πραγματοποίησε Εκδηλώσεις, που μας συγκίνησαν βαθιά. Το «πανώ»  που έγραφε, στα Βουλγάρικα και στα Ελληνικά, «ΞΑΝΑ ΜΑΖΙ», δίπλα στις σημαίες της Ελλάδος και της Βουλγαρίας, μας συγκλόνισε. Από τότε,  φωτογραφίες του «πανώ» και της Εκδήλωσης κοσμούν τις «Ιστοσελίδες» των Συλλόγων μας. Πολλοί από μας φοράμε ακόμα και σήμερα τα μπλουζάκια που μας χάρισε ο Πρόεδρος Ιβάιλο Πετρόβ.

            Συμπατριώτες μας, πολίτες υπήκοοι της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας, στις σχέσεις των λαών (Ελλάδος και Βουλγαρίας) κατά το παρελθόν υπήρξαν μεγάλες αντιπαλότητες.  Σήμερα, όμως, η Ελλάδα και η Βουλγαρία είναι ιδιαιτέρως φιλικά κράτη και Μέλη της ΕυρωπαΪκής Ένωσης. Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κατά την επίσκεψη στην Αθήνα του Βούλγαρου ομολόγου του το 2012, δήλωσε: «Χαιρόμαστε, γιατί οι ελληνοβουργαρικές σχέσεις αναπτύσσονται, όπως η Ελλάδα και η Βουλγαρία  και οι λαοί τους το θέλουν». Θα ήταν μεγάλη παράληψή μου, αν δεν σας ανέφερα ότι κατά την επίσκεψή του στην Ελλάδα, ο Βούλγαρος Πρόεδρος παρέμεινε δύο ημέρες στη Θεσσαλονίκη, φιλοξενούμενος από τον Έλληνα Υπουργό Μακεδονίας και Θράκης, που κατά ευτυχή συγκυρία ήταν ο κ. Καράογλου Θεόδωρος, Ζαγκλιβερινός Μανδριτσιώτικης καταγωγής, εκλεκτό ιδρυτικό Μέλος του Συλλόγου μας, που τιμά με την παρουσία του τη σημερινή Εκδήλωσή μας.

            Συμπατριώτες Μανδριτσιώτες, Βούλγαροι και Έλληνες πολίτες, ας εργαστούμε μαζί με καρτερικότητα και υπομονή, λόγω της δύσκολης οικονομικής κατάστασης των χωρών μας, για να γίνει η Μανδρίτσα σημαντικό σημείο για την περαιτέρω ανάπτυξη των σχέσεων και των λαών τους.

            Συμπατριώτες Μανδριτσιώτες, Βούλγαροι  πολίτες,  τέλος, στα πλαίσια των σημερινών Εκδηλώσεων Μνήμης ο Σύλλογός μας, με τη βοήθεια του κ. Υπουργού μας, αποφάσισε να μεταφράσει στη βουλγάρικη Γλώσσα το Βιβλίο του αείμνηστου Απόστολου ΜαΪκίδη και να σας διανείμει αντίτυπά του, για να εκδηλώσουμε την αγάπη και φιλία, και να σας δώσουμε τη δυνατότητα να γνωρίσετε τον Πολιτισμό, τα Έθιμα και τις Παραδόσεις και την αξιοζήλευτη οικονομική Ανάπτυξη της Μανδρίτσας κατά το δεύτερο ήμισυ του 19^ου και τις αρχές του 20^ου αιώνα, όπως γλαφυρά περιγράφονται στο βιβλίο που κυκλοφόρησε στα Ελληνικά το 1972.

              Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.

(Εκ μέρους του Δ.Σ., ο Πρόεδρος του Συλλόγου κ. ΣΥΜΕΩΝΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ).